Reflexintegratie



Wat zijn reflexen?

Reflexen zijn bewegingen die je maakt zonder erbij na te denken.  Bijvoorbeeld je brand een hand aan een kaars en trekt automatisch terug. Reflexen zijn onder te verdelen in;

  1. Intra-uteriene reflexen
  2. Primaire reflexen
  3. Levenslange en-houdings reflexen

De intra-uteriene reflexen ontstaan in de vijfde week van de zwangerschap. Het zijn reflexen die zorgen voor een terugtrekkeing van het hele lichaam en zorgen voor een bevries-reactie als reactie op stress.

Primaire reflexen zijn onwillekeurige reacties/bewegingen op impulsen zoals licht en geluid, lichaamshouding en aanrakingen. Deze reflexen ontstaan en ontwikkelen zich geleidelijk aan in de baarmoeder en zijn actief tijdens en na de geboorte. Deze reflexen zijn  eerst actief aanwezig, zouden dan geleidelijk onderdrukt moeten worden en tenslotte moeten overgaan in houdingsreflexen.

Levenslange -en houdingsreflexen zorgen voor evenwicht, stabiliteit, bescherming  en flexibiliteit in het lichaam als reactie op veranderingen in de omgeving en prikkelverwerking van onze zintuigen. 


Na de geboorte zijn de primaire reflexen de eerste bewegingen waarmee baby’s op hun omgeving reageren(geluid, licht, aanraking). Doordat de baby gaat bewegen ontstaan er verbindingen in je centrale zenuwstelsel; je hersenen en je ruggenmerg. Er worden als het ware allemaal paadjes in je hersenen aangelegd. Om zo goed mogelijk te ontwikkelen is het dus belangrijk dat er veel bewegingen worden gemaakt. Dit zorgt ervoor dat er goede verbindingen in de hersenen worden gemaakt.Het is de hersenstam die signalen stuurt om de baby te laten bewegen. Die bewegingen zijn dus allemaal reflexmatig. Deze refelxmatige bewegingen volgen elkaar in een logisch patroon op. Reflexen zijn in eerste instantie bedoeld ter overleving en bescherming, maar het zijn ook de neurologische bouwstenen voor al onze aangeleerde bewegingen en vaardigheden.

In het eerste levensjaar verdwijnen deze automatische reacties, om steeds meer plaats te maken voor bewuste bewegingen. Het lichaam integreert de reflexen en kan zich hierdoor steeds verder ontwikkelen. Het zenuwstelsel ontwikkelt zich en het lichaam leert bewust te bewegen. Dit geldt ook voor de houdingsreflexen die ervoor zorgen dat de zwaartekracht overwonnen kan worden: een baby gaat het hoofd optillen, gaat zich oprichten en komt tot kruipen en lopen. Ook deze houdingsreflexen worden door het lichaam geïntegreerd. Hierdoor is een juiste houding en beweging mogelijk als we ouder worden zonder dat er compensatie nodig is.



Wanneer zijn reflexen nog actief?

Door talloze factoren, bijvoorbeeld: traumatische ervaringen, genetische factoren, stressvolle omstandigheden (bijvoorbeeld bij bevalling of een trauma) of medicatie, kunnen sommige primaire reflexen ongecontroleerd aanwezig blijven. Terwijl de ontwikkeling van het kind doorgaat, zal het lichaam een manier zoeken om dit te compenseren. Vaak zijn de reflexen dus niet meer als zodanig te herkennen maar ondertussen verstoren ze het normale functioneren wel degelijk. Een reflex heeft namelijk altijd voorrang, waar je ook mee bezig bent, en slurpt alle energie op.

Hoe beter de reflexen geïntegreerd zijn, hoe doelgerichter we ons kunnen gedragen en bewegen. Als er nog actieve reflexen aanwezig zijn kunnen we niet doelgericht en doeltreffend onze ‘taken’ volbrengen en volhouden. Deze taken kunnen liggen op lichamelijk, emotioneel en/ of neurologisch gebied. Het kost een kind of volwassene dan veel energie om de taken uit te voeren. Hierdoor kan een vertraging ontstaan in de ontwikkeling op een bepaald gebied. (Dit is afhankelijk van welke reflexen nog actief zijn)


Wat is refelxintegratie?

Het intergreren van de reflexen dient gewoonlijk automatisch te gebeuren. Het kan dus zijn dat reflexen niet goed ontwikkelen en integreren. Dat kan verschillende oorzaken hebben. Zo kunnen een moeilijke zwangerschap of bevalling, stress of andere omstandigheden ervoor zorgen dat reflexen die eigenlijk niet meer nodig zijn, toch actief blijven in het brein en daarmee ook in je lijf. Ook door een nare ervaring of een ongeluk kunnen reflexen opnieuw actief worden en niet weer terug naar de achtergrond verdwijnen. Wie bijvoorbeeld iets traumatisch meemaakt of een lange periode van stress doormaakt, kan extra gevoelige zintuigen ontwikkelen, waardoor je snel schrikt of moeite hebt met concentratie, geluid, licht of aanraking. Andere ongeremde reflexen kunnen oorzaak zijn van het niet soepel kunnen bewegen, bedplassen, moeilijk je evenwicht kunnen houden of bijvoorbeeld moeilijk leren fietsen. Zonder dat je het weet, hebben deze actieve reflexen invloed op gedrag, het leren op school en bijvoorbeeld het gevoel van veiligheid. Een ongeremde reflex zit verdere ontwikkeling in de weg. Stil zitten, schrijven, rekenen, lezen, spelling, sporten, zwemles, vriendjes maken, angstig zijn; zomaar een rijtje met zaken waar je dan tegenaan kunt lopen en waar een onderliggende reflex dwars kan zitten.

Via lichamelijke oefeningen kunnen we ook na de babytijd en zelfs als volwassene deze reflexen nabootsen en zo die verbindingen alsnog of opnieuw beïnvloeden. Dat proces noemen we reflexintegratie.


Hoe wordt reflexintegratie ingezet?

Stel je hebt problemen met lezen en/of rekenen? Deze zijn gelegen in de hogere functies van de hersenen. De hogere hersenen kunnen pas efficiënt functioneren als de lagere hersenfuncties (onder andere houding, evenwicht en bepaalde motorische vaardigheden) een automatisme zijn geworden. Zo niet, dan moeten de hogere hersenfuncties continue bijsturen waardoor de hogere functies minder efficiënt worden. Dit kan dus voor problemen zorgen bijvoorbeeld bij lezen en taal. Doet een dergelijk probleem zich voor dan kan reflexintegratie worden ingezet. We zorgen dat de lagere delen van de hersenen de juiste prikkels krijgen zodat de functies automatisch worden en er stappen kunnen worden gezet in de ontwikkeling. Dit doen we aan de hand van eenvoudige fysieke oefeningen waardoor de reflexen kunnen worden geïntegreerd. Er worden dan nieuwe verbindingen gemaakt in de hersenen waardoor de klachten afnemen of verdwijnen.




Reflexintegratie is inzetbaar bij;


Schrijven
– Problemen met fijne motoriek

  • Slecht leesbaar handschrift
  • Handschrift buigt naar boven of beneden toe af
  • Hoofd wordt ondersteund met niet-schrijvende hand
  • Hoofd ligt bijna op de tafel bij het schrijven
  • Moeite met op de lijn (tussen lijntjes) schrijven
  • Moeite met overschrijven van het bord (tempo ligt erg laag)
  • Verkrampte/slechte pengreep
  • Tong- en mondbewegingen tijdens bezigheden met de handen
  •  Is gauw afgeleid
  • Moeite met gebruik van bestek

Lezen

  • 
Men houdt de vinger(of lineaal) bij de regel
  • Zonder bijwijzen kan de persoon niet bij de goede regel blijven
  • Lezen gaat erg langzaam
  • klaagt over hoofdpijn/misselijkheid
  • Hoofd draait mee tijdens het lezen
  • Is gauw afgeleid


Rekenen

  • Verwisselt getallen, keert getallen om en/of spiegelt
  • Telt op waar afgetrokken moet worden
  • Vermenigvuldigt ipv te delen
  • Krijgt getallen tot en met 20 niet geautomatiseerd
  • Heeft moeite met splitsen
  •  Is gauw afgeleid–
  • Zwak ontwikkeld ruimtelijk inzicht


Spelling

  • Verwisselt woorden, keert woorden om en/of spiegelt
  • Krijgt de spellingsregels niet in het hoofd
  • Is gauw afgeleid



Bewegen algemeen

  • Heeft niet/nauwelijks gekropen als baby
  • Bruuske houterige motoriek
  • Loopt op de tenen
  • Stoot overal tegenaan
  • Verkrampte fijne motoriek
  • Niet stil kunnen zitten
  • Ongecoördineerde bewegingen, ook bij gymnastiek

    Kan niet of moeilijk
:

  • Zwemmen
  • Ballen vangen/laten stuiteren
  • Fietsen
  • Huppelen
  • Gedifferentieerde (verschillende) bewegingen (achter elkaar) doen
  • Touwtjespringen, evenwichtsspelletjes



Oog(bewegingen)

  • Geen totaalbeeld, te veel focus op details.
  • Trillende oogleden, heen-en-weer schietende ogen.
  • Kan niet goed focussen, richt de ogen verkeerd (oogsamenwerkingsproblemen en fixatie disparatie)
  • Overgevoelig voor geluiden, lichtprikkels
  • Overmatig morsen tijdens het eten


Houding

  • Spiertonus te laag (slap) of te hoog (verkrampt)
  • Benen achter stoelpoot gehaakt tijdens schrijven of lezen
  • Op een of beide benen zitten
  • Hoofd in handen steunen of hoofd wordt tijdens schrijven ondersteund met niet schrijvende hand
  • Aan tafel: ingezakte borst, scoliose, opgetrokken schouder(s), op één of twee knieën zitten
  • Kind hangt vaak in de stoel; hoofd achterover en benen uitgestrekt


Diagnoses

  • ADHD/ADD
  • ASS
  • DCD
  • Dyslexie/Dyscalculie


Fysiek of psychisch

  • Misselijkheid bij beweging (wagenziek) (heeft ook verband met  oog volg problemen)
  • Vaak hoofdpijn
  • Allergie
  • Lage zelfwaardering
  • Emoties zijn zeer heftig en onstabiel
  • Paniekaanvallen
  • Burn- out
  • Slecht slapen
  • Eetstoornissen
  • Fibromyalgie/Reuma
  • Bedplassen/ Stoelgang


Zijn één of meer van de bovenstaande zaken van toepassing op u of uw kind? Dan ligt de sleutel om dit aan te pakken bij reflexintegratie. Eerst reflexen op orde voordat je een volgende stap kunt maken! Hoe? Door bewegingsoefeningen te doen en begeleid de reflex te integreren.


Gebruikte methoden en modules

Op dit moment werk ik met 2 methoden voor reflexintegratie:

  • MNRI: modules DPRI, Tactile Integration en Lifelong, PTSD (Archetypes maart 2020).
  • RMTi: level 1, 2 en 3  


De opleiding MNRI° Dynamic and Postural Reflex pattern Integration (DPRI), MNRI° Integration en MNRI°Lifelong Reflex Integration, volgde ik bij 

Masgutova Neurosensomotorische Reflexintegratie

https://www.masgutovamethode.com of https://www.masgutovamethode.nl

beproefde methode is er op gericht om reflexen die nog niet in het lichaam zijn geïntegreerd of actief zijn alsnog te integreren door het doen van speciale oefeningen. Tijdens DPRI staan 21 reflexen centraal. Bij Tactile staat de huid centraal, ons grootste orgaan die sensorische informatie doorgeeft aan ons zenuwstelsel.

Door zachte, diepe druk te geven aan de huid, prikkelen we duizenden receptoren die ervoor zorgen dat onze hersenen het sein 'veilig' krijgen.

Lifelong richt zich op de reflexen die te maken hebben met balans, evenwicht, zwaartekracht, aarden, stabiliteit, centrering en hoofdrechting, kortom reflexen die ons op het 'rechte pad' moeten houden.

PTSD is een speciaal protocol om te werken aan het reduceren van stress.

Voor meer informatie over MNRI° op de bovengenoemde websites van Masgutova of onder het kopje reflexintegratie op deze website.

Daarnaast heb ik RMTI, Rhythmic Movement Training International, level 1,2  en 3 gevolgd. RMTI is een reflexintegratieprogramma dat is gebaseerd op bewegingen en en andere activiteiten die onze vroegste bewegingspatronen nabootsen die aan de basis liggen van het versterken of opnieuw vormen van postuur, rijping van het zenuwstelsel, vestibulaire functie, sensorische verwerking, geheugen ,leren en gedrag.


Nieuwsgierig geworden of nog vragen? Neem gerust contact op!